YETKÄ° BELGESÄ° NEDÄ°R?

Ticari araçlar ile gerçek ve tüzel kiÅŸilere yolcu ve yük taşıması için çalışma izni veren ve UlaÅŸtırma Bakanlığı’nın düzenlediÄŸi belgenin adıdır.

YETKİ BELGESİNİN ÇEŞİTLERİ

Aracın ruhsatında yazan “araç cinsi”ne göre ve araç ile yapılacak iÅŸe göre alınacak belge türü belirlenmektedir.
Araçlar 2 sınıfa ayrılmaktadır;

Yük-eşya taşımacılığı için araçlar
Yolcu taşımacılığı için araçlar
Yük – EÅŸya Taşımacılığı İçin Gerekli Belge Türleri ve Özellikleri

K1 Yetki Belgesi: Ticari amaçla yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilerin alması gereken belgedir.
Örneğin; A şirketi hafif ticari aracı ile hem kendi malını taşıyor hem de başka firmaların irsaliyeli faturalı mallarını da taşıyor. A şirketi, aracı ile sadece kendi malını taşısaydı K2 Belgesi alması yeterliydi, ama başka firmaların da mallarını taşıdığı için K1 Belgesi alması gerekiyor.

K1 YETKİ BELGESİNİN ÖZELLİKLERİ

Kamyonu olanlar için belge harç ücreti: 15.166 TL
Gerçek kişilerin en az, 1 birim taşıt ve 25 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları,
Tüzel kişilerin en az, 2 birim taşıt ve 50 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları, şarttır
Kamyonu olanlar için en az 1 ODY4 Belgesi
(Yurtiçi Yük Taşıma- Orta Düzey Yönetici Belgesi)
Sadece kamyonet tipi aracı olanlar ve sadece araçların kayıtlı olduğu il içinde taşımacılık yapanlar ise:
Kamyoneti olanlar için belge harç ücreti: 3.791 TL (%75 indirim)
Kamyoneti olanlar için asgari kapasite şartı, minimum azami yüklü ağırlığı 25 ton
Minimum 2 araç / azami yüklü ağırlık minimum 50 ton
Asgari kapasite için araçlarda maksimum 20 yaş sınırı vardır.
En az 1 ODY4 (Yurtiçi Yük Taşıma- Orta Düzey Yönetici Belgesi) Belgesi
K1 Belgesi

K2 Yetki Belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari amaçla taşımacılık yapmayacak kişilerin alması gereken belgedir.
Örneğin; B şirketinin hafif ticari aracı var ve bu araç ile sadece kendi şirketine ait üretim yaptığı ürünleri taşıyor, aracıyla hiçbir zaman başka bir firmaya ait ürünleri taşımıyor. Bu durumda B şirketinin K2 Yetki Belgesi alması gerekiyor.

K2 YETKİ BELGESİNİN ÖZELLİKLERİ

Belge harç ücreti: Kamyonlar için: 15.166 TL
Kamyonetler için %75 indirim uygulanır: 3.791 TL (%75 indirim)
Minimum 1 araç
K2 Belgesi

K3 Yetki Belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacak kişilerin alması gereken belgedir.
Örneğin; C şirketinin KAMYONET aracı var ve bu araç ile sadece belli bir ücret karşılığında ev ve büro eşyası taşıyor, bu durumda C firmasının K3 Yetki Belgesi alması gerekiyor.

K3 YETKİ BELGESİNİN ÖZELLİKLERİ

Belge harç ücreti: 7.582 TL
Minimum 2 araç / azami yüklü ağırlık minimum 35 ton
Asgari kapasite için araçlarda maksimum 20 yaş sınırı vardır.
En az 1 ODY4 (Yurtiçi Yük Taşıma- Orta Düzey Yönetici Belgesi) Belgesi
K3 Belgesi

YOLCU TAŞIMACILIĞI İÇİN GEREKLİ BELGE TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ

Araç cinsi minibüs veya otobüs ise, bu araç için yapılacak işin niteliğine göre aşağıdaki belgelerden birisinin alınması gerekmektedir.

D2 Yetki Belgesi: Tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacak kişilerin alması gereken belgedir.
ÖrneÄŸin; D ÅŸirketinin MÄ°NÄ°BÃœS aracı var ve bu araç ile Ä°stanbul’dan almış olduÄŸu bir öğrenci grubunu Müze ziyaretine götürüyor. Bu taşımayı yaparken yolcularla o taşımaya mahsus belli bir ücret karşılığında, sabit bir tarife olmadan anlaÅŸma yapılıyor. D ÅŸirketinin bu taşımayı yapabilmesi için D2 Yetki Belgesi alması gerekmektedir.

D2 YETKİ BELGESİNİN ÖZELLİKLERİ

Belge harç ücreti: 22.749 TL
Minimum 75 koltuk kapasitesi
Minimum 30.000 TL sermaye
Asgari kapasite için araçlarda maksimum 10 yaş sınırı vardır.
En az 1 ODY2 (Yurtiçi Yolcu Taşıma- Orta Düzey Yönetici Belgesi) Belgesi
D2 Belgesi

D3 Yetki Belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini yurtiçinde taşımak üzere yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacak kişilerin alması gereken belgedir.
ÖrneÄŸin; E ÅŸirketinin MÄ°NÄ°BÃœS aracı var ve bu araç ile Haramidere ‘deki fabrikasında çalışan işçileri sabah evlerinden alıp iÅŸe getiriyor, akÅŸam da o işçileri tekrar evlerine bırakıyor. E ÅŸirketi sadece kendi SSK veya BAÄž-KUR’lu personelini taşıdığı için D3 Yetki Belgesi alması gerekmektedir.

D3 YETKİ BELGESİNİN ÖZELLİKLERİ

Belge harç ücreti: 7.582 TL
Minimum 1 otobüs veya minibüs
D3 Belgesi

D4 Yetki Belgesi: Taşıma mesafesine bakılmaksızın il içi ve 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası tarifeli ve tarifesiz olarak ticari yolcu taşımacılığı yapacak kişilerin alması gereken belgedir.
ÖrneÄŸin; F ÅŸirketinin merkez adresi Ä°stanbul ve bu ÅŸirketin MÄ°NÄ°BÃœS aracı var. Bu araç ile Ä°stanbul Havalimanı’ndan almış olduÄŸu bir iÅŸ adamı grubunu, sabit bir tarife olmaksızın aralarında belli bir ücrette anlaÅŸarak Ãœsküdar’a götürüyor. F ÅŸirketinin bu taşımayı yapabilmesi için D4 Yetki Belgesi alması gerekmektedir.

D4 YETKİ BELGESİNİN ÖZELLİKLERİ

Belge harç ücreti: : 6.066 TL
Minimum 1 otobüs veya minibüs
Minimum 10.000 TL sermaye
En fazla 10 araç eklenebilir ve sadece yetki belgesinin kayıtlı olduğu ilin plakasına sahip araçlar eklenebilir.
İl içi taşımalarda; talep sahibinin merkezi adresinin bulunduğu ilin İl Trafik Komisyonundan alınacak D4 yetki belgesi düzenlenmesinin o ildeki mevcut arz/talep dengesi ve taşıma düzeni bakımından bir sakıncası olmadığına dair İl Trafik Komisyonu kararının Bakanlığa sunulması şarttır.
Yüz kilometreye kadar ÅŸehirlerarası taşımalarda; ilgili illerden alınacak, D4 yetki belgesi düzenlenmesinin o illerdeki mevcut arz/talep dengesi ve taşıma düzeni bakımından bir sakıncası olmadığına dair ilgili Ä°l Trafik Komisyonu veya UKOME kararlarının (bu illerden birinin veya her ikisinin il sınırları ile belediye sınırları aynı/çakışık olan bir il veya iller olması halinde ise ilgili büyükÅŸehir belediyesi/belediyeleri UKOME’lerinden) Bakanlığa sunulması ve Bakanlığa sunulacak kararlarda, düzenlenecek D4 yetki belgesi için kullandırılacak taşıma S a y f a 14 | 65 hatları ve taşıma güzergahları ile taşıt belgesine kaydedilecek taşıtların sayısı ve koltuk kapasitelerinin belirtilmesi ÅŸarttır.
Sadece tarifesiz taşımacılık yapmak üzere D4 yetki belgesi düzenlenemez. Düzenlenmiş olan yetki belgelerinde geçerli bir hattının bulunması şarttır.Bu bend kapsamında adlarına D4 yetki belgesi düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler, merkezi adresini, faaliyette bulundukları ilin dışındaki bir ile taşıyamazlar.
Sadece 1 adet otobüsle D4 yetki belgesi alacak olan gerçek kişiler için yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır

D4 Belgesi

3. Yetki Belgesi’ni Kimlerin Alması Gerekiyor?
Şirket adına veya vergi levhası olan bir kişi adına alınan her türlü ticari araç için ve aracı kullanacak sürücüler için yetki belgesi alınması zorunludur.

Örneğin; otomobilhaber, şirketi için hafif ticari araç satın aldı. Bu araç şirket adına alındığı için ve ticari bir araç olduğu için, ister bu araçla yük-eşya taşınsın, ister hiçbir taşıma yapılmasın bu araç için ve sürücüleri için yetki belgesi alınması zorunludur.

Şirkete alınan ticari araçlara yetki belgesi zorunlu olduğuna göre, bir araç ticari araç mı değil mi nasıl anlaşılır?

Bunu anlamak için, araç ruhsatında “aracın cinsi” yazan bölüme bakılması yeterlidir. Bu bölüm de KAMYON/KAMYONET/MÄ°NÄ°BÃœS/OTOBÃœS gibi ifadelerden birisi yazıyorsa, bu araç ticari araç sınıfına girmektedir. Bu tip bir araç ÅŸirkete alınıyorsa, aracı trafiÄŸe çıkarmadan önce yetki belgesinin de alınması gerekmektedir.

4. Şahıs Adına Alınan Araçlar İçin Yetki Belgesi Alınıyor Mu?

Şahıs adına alınan araçlar için yetki belgesi alınması gerekmemektedir.

Aldığınız herhangi bir ticari araç şahıs adına alınmış ve bu araç ile ticari bir faaliyet yapılmayacak ise hiçbir yetki belgesi zorunlu değildir.

Sürücüler İçin Alınması Gereken Yetki Belgeleri

SRC Belgesi (Sürücü Belgesi)

SRC1 Belgesi: Minibüs veya otobüs tipi araçlar ile yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklar için alınması zorunlu olan belgedir.

SRC2 Belgesi: Minibüs veya otobüs tipi araçlar ile yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacaklar için alınması zorunlu olan belgedir.

SRC3 Belgesi: Kamyon, kamyonet tipi araçlar ile yurtiçi ve uluslararası eşya-kargo taşımacılığı yapacaklar için alınması zorunlu olan belgedir.

SRC4 Belgesi: Kamyon, kamyonet tipi araçlar ile yurtiçinde eşya-kargo taşımacılığı yapacaklar için alınması zorunlu olan belgedir.

Örnek SRC Belgesi

Özellikleri;

Yeni bir genelge çıkana kadar belge süresizdir
63 yaşından gün almamış olmaları gerekmektedir.
Ehliyet sınıfı, ehliyet alma tarihlerine göre belgenin alınma şekli belirlenmektedir.
Ehliyetini 25 Şubat 2003 tarihinden önce alan B-C-D-E sınıfı ehliyet sahipleri başka bir şart aranmadan muafiyet yolu ile SRC Belgesi alabilirler.
C-D Sınıfı ehliyet sahipleri muafiyet yolu ile: SRC2 ve SRC3 ve SRC4 Belgelerini alabilirler
E sınıfı ehliyet sahipleri muafiyet yolu ile: SRC1, SRC2 ve SRC3, SRC4 Belgelerini alabilirler
Ehliyetini 25 Åžubat 2003 tarihinden önce alan B sınıfı ehliyet sahipleri, yine bu tarihten önce minimum 90 gün SGK (SSK veya BAÄž-KUR)’lı olmak ÅŸartı ile muafiyet yolu ile SRC Belgesi alabilirler.
B sınıfı ehliyet sahipleri muafiyet yolu ile: SRC2 ve SRC4 Belgelerini alabilirler.
Ehliyetini 25 Şubat 2003 tarihinden sonra alan ehliyet sahipleri, başka hiçbir şeye bakılmaksızın eğitim yolu ile SRC Belgesi alabilirler.

PSÄ°KOTEKNÄ°K BELGESÄ°

Psikoteknik Raporu: Ticari olarak yük/eşya ve yolcu taşımacılığı yapan sürücülerin bedensel ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösterir rapordur.

Özellikleri;

Belgenin süresi 5 yıldır.
BaÄŸlı bulunduÄŸunuz ildeki Ä°l SaÄŸlık Müdürlüğü’nün izin vermiÅŸ olduÄŸu saÄŸlık merkezlerinden alınmalıdır