Merhabalar,

Bu haftaki yazım için hazırlık yaparken, yazılarımı her hafta www.otomobilhaber.com.tr isimli internet gazetesinde yayınlayan sevgili kardeşim, otomotiv editörü Levent ÇEZİK‘i Covid19 nedeniyle kaybettiğimizi büyük üzüntüyle öğrendim. Kendisine Allah’tan rahmet, yakınlarına, okurlarına ve otomotiv sektörümüze başsağlığı diliyorum.

Son aylarda global otomotiv üretimini derinden sarsmaya başlayan chip krizi tüm şiddetiyle devam ediyor.
Bu sorun öyle bir hale geldi ki otomotiv üeticisi markalar zengin donanımlı modellerini artık üretmemeye başladılar.

Örnek olarak Nissan binlerce otomobiline navigasyon ünitesi takmamaya başladı. Stellantis ise RAM 1500 Pick-up aracına akıllı arka görüş kamerası koymaktan vazgeçti. Renault, Arkana SUV modelinin direksiyon arkasındaki geniş dijital ekran opsiyonunu kaldırdı.

https://indianexpress.com/article/business/chip-shortage-forces-carmakers-nissan-renault-honda-ford-stellantis-to-leave-out-some-high-end-features-7304106/ adresindeki habere göre otomobil üreticileri ilk reaksiyon olarak fabrikalarını durdurdular. Ancak chip kriziyle geçen beş ay sonunda işin daha da kötüye gitmesi üzerine yaratıcı çözümler bulmaya yönelerek hiç olmazsa belli modellerini üretmeye devam ediyorlar.

100 yıllık geçmişe sahip otomotiv endüstrisi tam da elektrik motorlu taşıt üretimi için büyük bir dönüşüm yaşarken chip krizine karşı tarihi bir sınav veriyor. Geçtiğimiz yıllarda ürettikleri modellerin donanımlarını artıran markalar şimdi tam tersine satışları kurtarmak için modellerinin donanımlarını azaltmaya başladılar.

Şu çok net ki elektrik motorlu taşıtlara geçiş beklenenden çabuk olmaya başladı. Bu da chip ihtiyacını artırıyor. Chip üreticileri bu yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre % 20 daha fazla üretim talebiyle karşılaştılar. Bu dönemde taşıt üretimi %10 düşse de chip üreticilerinin gelirleri artmış oldu.

Tayvan’lı chip üreticileri henüz chip krizinin sona ermesinin uzak olduğunu belirtiyorlar. Yani, en erken 2022 yılının ilk aylarına kadar süreceğinin altını çiziyorlar.

Ancak motorlu taşıt üreticilerinin beklemeye ne zamanları, ne de tahammülleri var. Buldukları çözümlerin birisi kıt parçaları daha iyi ve karlı sattıkları modellerde kullanmak. Nissan ve Renault böyle yapıyor.

Üreticilerden bazıları ise daha az teknolojik düzeydeki ürünlerin üretimine yoğunlaştılar. Örneğin Peugeot, 308 modelini üretiminde eski moda analog hız göstergesi kullanmaya başladı. General Motors ise Chevrolet Silverade Pick-up araçlarını yakıt ekonomisi modülü koymadan ürettiğini açıkladı. Böylece bu modeli tercih eden kullanıcılar Galon başına 1 mil tasarruftan vaz geçmiş oldular. Nissan ise önceden monte ettiği navigasyon ünitelerinin üçte birinden vazgeçmiş durumda.

Renault Arkana tercih eden kullanıcılar ise artık daha küçük boyutta göstergeler ile yetinmek durumunda. Ayrıca mobil telefon şarj ünitesinden de vazgeçmiş oluyorlar.

Stellantis ise RAM 1500 Pick-up modelini zorunlu olarak modifiye etti. Dijital akıllı arka görüş kamerasını artık standart olarak koymuyor. Sadece opsiyon olarak öneriyor.

Son haber olarak motorlu taşıt üreticileri chip üreticilerinden şartnamelere uygun olmayan chip ürünlerini de talep etmeye başladılar. Bu standart dışı chip ürünlerinin taşıt sürüş güvenliğine etkisinin olmadığı, taşıt içi eğlence ve emisyon izleme fonksiyonlarını etkilediği belirtiliyor.

Sonuçta, motorlu taşıt üreticileri chip olarak ne bulurlarsa alıp yeni yazılımlarla bunlara yeni görevler verme yarışında. Tesla ise yeni chip tedarikçileri buldu ve bu chip ürünlerine yeni yazılımlar yüklemeye başladı. Stellantis ise yeni standartlar koyarak esnek çözümler bulmak suretiyle kıtlığı yönetmeye çalışıyor.

Üreticiler bir yandan da üretimleri tamamlanmamış taşıtları stoklamaya başladılar. Bu suretle üretim bantlarını döndürmeye çabalıyorlar. Örnek olarak Ford markasının Detroit’te depoladığı natamam F-150 Pick-up modeli gibi. GM de aynı yöntemi uyguluyor.

Henüz chip sorununun çözümü ufukta görünmüyor. Apple bile bu sorunu derinden yaşayanlar kervanına katılmış durumda. Ürünlerin teknolojik düzeyi arttıkça bu sorun kolay bitmeyecek görünüyor.

Gerçekten bu sorunla otomotiv sektörünün nasıl başa çıkacağı yeni nesillere anlatılacak ibret dolu bir hikaye olacak.

Pandemiden uzak, sağlıklı günlerde görüşmek üzere Ramazan bayramınızı kutluyorum.
Ayrıca bugün annelerimizin günü. Tüm annelerin bu anlamlı gününü kutluyorum.