Biri Bizden, Diğeri Dış Dünyadan İki Endüstriyel Gelişme
Merhabalar,
Ülkemizin otomotiv sanayiini temsil eden Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) geçtiğimiz günlerde ilk 3 aylık üretim ve ihracat rakamlarını açıkladı. Rakamların şimdilik olumlu olduğunu öncelikle belirtelim.
Rapora göre toplam motorlu taşıt üretimi % 21,1 artışla 366,597 oldu. Ama toplam motorlu taşıt ithalatı % 59,9 artışla 144,977 ye yükseldi. Toplam motorlu taşıt ihracatımız ise % 12,5 artış ile 253,828 adet oldu. İhracat gelirimiz ise % 17 artışla ilk üç ayda 8,8 milyar $ a ulaştı.
Bu raporda üretim ve ihracat artışı sevindirici elbette. Ama motorlu taşıt ithalatının geçen yıla oranla önemli artış kaydetmesi dikkat çekici. İhracat pazarlarımız hızla elektrifikasyona geçerken biz hala fosil yakıt tüketen taşıtlar üretme yoğunluğunu yaşıyoruz. İşte yakın gelecek için bizleri düşündüren konu da bu. Eğer üretim hatlarımızda elektrik enerjisi tüketen taşıt çeşitliliğini artıramazsak 2025 ten itibaren ihracat rakamlarımız bizleri ciddi üzebilir.
Dış dünyaya ait gelişmeye gelince; otomotiv dünyasında çok iyi bilindiği gibi, Toyota Motor Nisan ayı başında CEO düzeyinde bayrak değişimi yaşadı. 14 yıldır bu görevi sürdüren Akio Toyoda koltuğunu Koji Sato‘ya devretti.
Yeni CEO, kolları sıvar sıvamaz Toyota otomobillerinin karbon emisyonunu 2019 yılına göre 2035 yılında % 50 azaltacağını açıklayarak karbondan arınma yarışına iddialı giriş yaptı. Bu amaçla benzinli motorlara sahip Toyota otomobillerinin beklenenden daha kısa sürede hibrit ve bataryadan elektrikli (BEV) modellere dönüşeceğini öğrenmiş olduk.
Koji Sato, elektrifikasyon yolculuğunu bölgelerin özelliğine göre eş zamanlı ve paralel olarak BEV ve hibrit modellerle gerçekleştirecek. Birinci öncelik Co2 emisyonlarını azaltmak olacak.
Yine bilindiği gibi Toyota dünyanın en çok satan otomotiv markası. 2022 yılında 10,48 milyon motorlu taşıt satışı yaptı. Böylece dünya otomotiv pazarından % 13 pay elde etti.
Aslında, gelişmiş ülkelerde fosil yakıt tüketen taşıtların satışı hızla kan kaybediyor. Toyota bu kan kaybını BEV ve hibrit modelleriyle telafi etmeyi amaçlıyor. Gelişmekte olan ülke pazarlarında ise özellikle bu yeni nesil modellerine çok güveniyor. Bu amaçla 2026 yılına gelindiğinde yıllık 1,5 milyon BEV otomobil satışı, 2030 yılında ise yıllık 3,5 milyon BEV satışı hedefliyor.
Burada bir detayın altını çizelim: Toyota‘ nın Co2 azaltma hedefi ”Kuyudan Tekerleğe” kavramına uygun gelişecek. Yani, otomobillerde tüketilecek elektriğin üretiminde ve fabrikalarda da Co2 azaltılacak. Fabrikalarında yenilenebilir enerji kaynaklarına ve Hidrojen yakıtına ağırlık verilecek.
Gelen bilgilere göre Koji Sato, ilk aşamada 2019 yılına nazaran 2030 yılında Co2 emisyonunu % 33 ten fazla azaltmayı hedefliyor. Bu hedef, Japonya’nın 2050 yılında karbon nötr ortamına ulaşmasını destekleyecek. Hatta, Toyota karbon nötr hedefine ülkenin önünde 2040 yılı içinde ulaşmış olacak. Toyota‘nın değer zincirindeki tüm paydaşların da aynı hedef içinde kümelendiğini belirtelim.
Aynı şekilde diğer otomotiv markaları da ülkelerinin karbon nötr hedefini destekleyici açıklamalar yapmayı sürdürüyorlar. Örneğin Nissan markası, 2000 yılına göre 2050 yılında Co2 emisyonunu otomobil başına % 90 azaltma gayreti içinde. General Motors ise tüm faaliyetlerinde 2040 itibariyle dünya genelinde karbon nötr düzeyine gelmeye çalışıyor.
Hatırlayacaksınız; 2021 yılında ABD Başkanı Joe BİDEN, 2030 yılı geldiğinde ülke içinde satılacak her iki motorlu taşıttan birisinin elektrikli olacağını taahhüt etmişti. ABD otomotiv pazarının % 20 payla lideri olan Toyota‘nın CEO’su; bu taahhüt doğrultusunda planlarını yaptıklarını ve kendileri için sorun olmayacağını ifade ediyor. Hatta 2025 yılından itibaren büyük ihtimalle ABD’de BEV cinsi taşıt üretimini başlatacaklarını belirtiyor.
Evet, ülkelerin karbon nötr hedefine uygun olarak global otomotiv endüstrisi elektrifikasyon yolunda hızla ilerlemeyi sürdürürken ülke olarak bizim geç kalma lüksümüz yok. Bakın, yıllardan beri ilk kez 2022 yılında Avrupa pazarının en büyük ihracatçısı olma avantajımızı Çin’e kaybettik. Bizim Avrupa’ya ihracatımız 8,6 milyar $ civarında kalırken Çin 15,5 milyar $ ihracat rakamını aştı. Çünkü Çin, çok sayıda BEV cinsi otomobilini Avrupa pazarına sokuyor ve maalesef bizim yerimizi alıyor.